1. Poznaj wroga: co to jest agresja słowna?
Agresja słowna to forma przemocy, która zazwyczaj pozostaje niewidoczna dla osób postronnych, ale potrafi zniszczyć nasze poczucie wartości. To ciągłe krytykowanie, wyśmiewanie, obrażanie, poniżanie, manipulowanie, wypowiadanie groźby, a także wykorzystywanie naszych słabości przeciwko nam. To krzywdzenie za pomocą słów, które zostawia w nas blizny na duszy, często głębsze niż te na ciele.
Agresja słowna jest bardziej zdradziecka od fizycznej, ponieważ nie zawsze jesteśmy w stanie ją rozpoznać. Zdarza się, że jesteśmy ofiarami takiego traktowania przez wiele lat, zanim zdamy sobie sprawę z tego, co tak naprawdę się dzieje. Dlaczego? Bo agresor zazwyczaj jest osobą, której ufamy, której kochamy, której nie chcemy zranić.
Jak zauważyła amerykańska psycholog, doktor Patricia Evans, autorka książki „The Verbally Abusive Relationship” („W związku z agresorem słownym”), agresja słowna to „komunikacja, która obraża, zdeprecjonuje lub w jakiś sposób degraduje godność i wartość drugiej osoby”. Często jest to działanie ukryte pod płaszczykiem „żartów”, „krytyki” czy „porad”, które mają na celu podważenie naszej pewności siebie i samopoczucia.
2. Czy jesteś celem? Jak rozpoznać sytuacje agresywne?
Agresja słowna nie zawsze jest łatwa do zidentyfikowania. Niektóre osoby są tak doświadczone w manipulowaniu innymi, że potrafią sprawić, że ofiara zaczyna wątpić w swoje odczucia i zdrowy rozsądek.
Pierwszym krokiem w rozpoznawaniu agresji słownej jest zrozumienie, że nikt nie ma prawa obrażać nas, poniżać, wyśmiewać czy manipulować nami. Każdy z nas zasługuje na szacunek i miłość, niezależnie od tego, kim jest i co robi. Jeżeli ktoś regularnie nas krytykuje, obraża, wyśmiewa, to prawdopodobnie jesteśmy ofiarami agresji słownej.
Innym ważnym aspektem jest zrozumienie, że agresja słowna nie zawsze jest głośna i agresywna. Często jest subtelna, ukryta pod płaszczykiem „żartów”, „krytyki” czy „porad”. Jeżeli czujemy się źle po rozmowie z kimś, jeżeli ta osoba ciągle nas krytykuje, wyśmiewa, to prawdopodobnie jesteśmy ofiarami agresji słownej.
3. Zbroja emocjonalna: techniki radzenia sobie z agresją słowną
Radzenie sobie z agresją słowną nie jest łatwe, ale jest możliwe. Kluczem jest zrozumienie, że nie jesteśmy winni tego, co się dzieje, i że mamy prawo bronić się przed takim traktowaniem.
Pierwszą techniką, którą możemy zastosować, jest tzw. „szara skała”. Polega ona na tym, że stajemy się dla agresora „nudni”, „bezbarwni”, „szarzy”. Nie reagujemy emocjonalnie na jego ataki, nie wdajemy się w dyskusje, nie próbujemy go przekonać do swojego punktu widzenia. Po prostu jesteśmy, nic więcej.
Inną techniką jest „stosowanie granic”. To znaczy, że jasno i stanowczo komunikujemy agresorowi, że jego zachowanie jest nieakceptowalne, i że jeżeli on nie przestanie, to będziemy musieli podjąć odpowiednie kroki (np. zerwać kontakt, zgłosić sprawę na policję, itd.).
4. Kontratak: jak skutecznie odpowiadać na ataki?
Odpowiedź na agresję słowną zależy od sytuacji i od nas samych. Nie zawsze jest możliwe lub bezpieczne skonfrontowanie się z agresorem. Czasami lepszym rozwiązaniem jest unikanie kontaktu z tą osobą lub szukanie pomocy u osób trzecich.
Jednak jeżeli decydujemy się na konfrontację, ważne jest, aby to zrobić w sposób asertywny, a nie agresywny. To znaczy, że wyrażamy swoje uczucia i potrzeby, ale robimy to w sposób szanujący drugą osobę. Możemy powiedzieć np. „Czuję się zraniona, gdy mówisz do mnie w ten sposób. Proszę, przestań to robić”.
Pamiętajmy też, że agresor zazwyczaj próbuje zrzucić winę na nas. Nie dajmy się na to nabrać. Mamy prawo do szacunku i miłości, niezależnie od tego, co mówi agresor.
5. Odzyskaj radość: techniki odzyskiwania dobrego samopoczucia
Po doświadczeniu agresji słownej możemy czuć się zranieni, przygnębieni, bezradni. Ale pamiętajmy, że mamy prawo do szczęścia i radości, i że możemy odzyskać dobre samopoczucie.
Pierwszym krokiem jest zrozumienie, że nie jesteśmy winni tego, co się stało. Nie zasłużyliśmy na takie traktowanie, niezależnie od tego, co mówi agresor.
Drugim krokiem jest dbanie o siebie. To znaczy, że musimy zadbać o swoje ciało, umysł i duszę. Możemy to zrobić np. poprzez zdrowe odżywianie, regularny ruch, medytację, czytanie książek, które nas inspirują, spotkania z przyjaciółmi, które nas wspierają.
Trzecim krokiem jest szukanie pomocy. Nie musimy radzić sobie sami. Możemy skorzystać z pomocy psychologa, terapeuty, coacha, czy nawet grupy wsparcia dla osób, które doświadczyły agresji słownej.
6. Pokonaj agresję słowną: ćwiczenia i strategie na co dzień!
Pokonanie agresji słownej to proces, który wymaga czasu i pracy. Ale jest możliwy, jeżeli będziemy konsekwentni i zdeterminowani.
Pierwszym krokiem jest zrozumienie, że mamy prawo do szacunku i miłości, i że nikt nie ma prawa nas obrażać, poniżać, wyśmiewać. Musimy to powtarzać sobie codziennie, aż do momentu, kiedy zaczniemy w to wierzyć.
Drugim krokiem jest nauka asertywności. To znaczy, że musimy nauczyć się wyrażać swoje uczucia i potrzeby w sposób szanujący nas i innych. Możemy to zrobić np. poprzez czytanie książek na ten temat, uczestnictwo w warsztatach, czy korzystanie z pomocy specjalisty.
Trzecim krokiem jest dbanie o siebie. Musimy pamiętać, że jesteśmy ważni, że zasługujemy na miłość i szacunek, i że mamy prawo do szczęścia.
