USG jamy brzusznej to badanie, które każdy z nas powinien dodać do swojej listy rutynowych badań w ramach profilaktyki. Ten test jest nieinwazyjny i pomaga w odpowiednim czasie zdiagnozować nieprawidłowości chorobowe w jamie brzusznej. Cierpisz na przewlekły ból brzucha lub biegunkę? A może doświadczasz niepokojących objawów żołądkowo-jelitowych lub nagłej utraty wagi? To tylko niektóre z objawów, które powinny skłonić do jak najszybszego wykonania USG jamy brzusznej.
Na czym polega badanie USG jamy brzusznej
USG jamy brzusznej pokazuje strukturę narządów wewnętrznych ciała, które znajdują się w zasięgu fal emitowanych przez czujnik umieszczony na powierzchni skóry. Co to oznacza w praktyce? Głowica, będąca częścią ultrasonografu, po przyłożeniu do ciała w obrębie brzucha, pozwala na wyświetlenie na ekranie urządzenia narządów i organów wewnętrznych znajdujących się pod powłoką brzucha. Promienie Roentgena nie są używane w USG, tak jak to się dzieje przy badaniu RTG, czyli prześwietleniu jamy brzusznej.
Badanie USG jamy brzusznej przeprowadzane jest w czasie rzeczywistym, w trakcie jego wykonywania można wykryć ewentualne nieprawidłowości. Inaczej sytuacja wygląda w badaniu RTG, gdzie interpretacja obrazu jest możliwa dopiero po zakończeniu całej procedury. Aparat USG składa się z konsoli z ekranem, na którym podczas badania wizualizowane są narządy jamy brzusznej. Głowica połączona jest z konsolą. Wspomnianą głowicę lekarz umieszcza bezpośrednio na skórze pacjenta. Emituje ona fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, które odbijają się od narządów jamy brzusznej, a następnie wracają do głowicy. Można więc powiedzieć, że sonar „nasłuchuje” echa, które do niego powracają po wyemitowaniu dźwięków.
Dzięki pomiarowi fal powrotnych można oszacować odległość, w jakiej znajduje się narząd, jaka jest jego wielkość, kształt, koherencja (czy jest to narząd twardy, wypełniony płynem itp.). Wynikowy obraz USG jest natychmiast wyświetlany na ekranie. Dzięki temu również wynik badania USG jamy brzusznej jest dostępny od ręki zarówno dla pacjenta, jak i lekarza.
Wskazania do wykonania USG jamy brzusznej
USG jamy brzusznej bada budowę pęcherzyka żółciowego, trzustki, śledziony, nerek, wątroby, aorty brzusznej i innych naczyń krwionośnych w jamie brzusznej. Oprócz oceny ich budowy i wielkości, lekarz wykonujący badanie szuka ewentualnych nieprawidłowości, w tym guzów i torbieli. Dzięki przeprowadzeniu USG jamy brzusznej można określić przyczynę bólu brzucha, wzdęć, dysfunkcji wątroby czy powiększenia narządów wewnętrznych wykrytych przez lekarza w drodze badania palpacyjnego. Dokładność badania w połączeniu z doświadczeniem lekarza je wykonującego, pozwala na wykrycie i szybką diagnostykę kamieni nerkowych oraz powiększenia pęcherzyka żółciowego, tętniaka aorty, wyrostka robaczkowego, wodonercza i powiększenia śledziony.
Badanie dopplerowskie, często uzupełniające USG jamy brzusznej, wykrywa:
- zaburzenia przepływu krwi (np. embolizm),
- zwężenie światła naczynia (co może być spowodowane obecnością blaszki miażdżycowej),
- guzy i wady wrodzone.
Istotnymi wskazaniami do wykonania badania USG jamy brzusznej są przede wszystkim przewlekły lub silny i promieniujący ból brzucha, biegunka, nieustępujące i nawracające objawy żołądkowo-jelitowe oraz nagła i gwałtowna utrata wagi. Nie warto bagatelizować tych dolegliwości i jak najszybciej zgłosić się na USG brzucha.
Jak się przygotować do badania USG brzucha
Badanie USG jamy brzusznej jest jedynym badaniem ultrasonograficznym wymagającym od pacjenta wcześniejszego przygotowania. Wynika to z faktu, że podczas badania uwidaczniane są struktury, których wygląd na ekranie ultrasonografu jest silnie uzależniony od diety badanego. Dodatkowo wszelkie bąbelki powietrza w układzie pokarmowym, które na co dzień są czymś zupełnie normalnym, w czasie badania mogą mocno zaburzyć obraz, przez co konieczne będzie powtórzenie całej procedury. Dlatego też w ramach przygotowania do badania USG jamy brzusznej zalecana jest dieta lekkostrawna, powstrzymanie się od żucia gumy i palenia papierosów. Dwa ostatnie elementy zaburzają wydzielanie soków trawiennych i również mogą mieć wpływ na postawienie nieprawidłowej diagnozy, wywołanej zafałszowanym obrazem.
Mimo tych niewielkich niedogodności, USG jamy brzusznej jest bardzo dokładnym i bezpiecznym badaniem z zakresu diagnostyki obrazowej. Jest ono całkowicie bezpieczne i nieszkodliwe dla pacjenta, niezależnie od wieku czy innych chorób oraz dolegliwości. Może być wykonywane wielokrotnie, bez jakiegokolwiek zagrożenia dla pacjenta. Dodatkowo, badanie USG jest procedurą szybką i bezbolesną.